czwartek, 25 lutego 2016

Upcycling czyli jak z zepsutego starego zrobić nowe, które działa

Dwa lata temu zainspirowana remontem kuchni napisałam króciutkie opowiadanie:
Nowe życie starego byfyja (byfyj to poza Śląskiem kredens kuchenny):  
Był sobie stary byfyj. Nie od razu był stary... Lata młodości spędził w miejscu, blisko którego się urodził. Dumnie stał w kuchni i przechowywał skrupulatnie wszystko to, co do przechowania mu powierzono. Pracował bardzo dzielnie przez wiele, wiele lat, aż w końcu wylądował w komórce. Było tam bardzo miło i przytulnie, ale byfyj marzył o czymś więcej i było to po nim widać. I wtedy ktoś go zauważył i dostrzegł w nim ogromny potencjał. Byfyj, choć był po przejściach, dostał całkiem nowe życie, czego i Wam życzymy :)

Oto kilka zdjęć z procesu, który stał się udziałem naszego byfyja 

Od tego właśnie byfyja, który od dwóch już lat dumnie stoi w mojej kuchni zaczęło się moje zbieractwo i przerabiactwo starych rzeczy na nowe. Nie zrobiłam tego jakoś strasznie dużo, niestety mieszkanie w centrum miasta ma swoje ograniczenia w postaci braku jakiegokolwiek warsztatu, warsztaciku, a nawet kąta do pracy, w którym mogłoby wszystko leżeć sobie i czekać na wenę, która przychodzi i odchodzi w sposób raczej trudny do zaplanowania, ale trochę jednak.
Bardzo mi się to spodobało. Jest coś niezwykłego już w samym pomyśle pozbierania, pomalowania, przykręcenia brakujących części i ogólnego odnowienia. A kiedy robi się to samemu, frajda jest nie do przecenienia. Udało mi się w ten sposób stać właścicielką rzeczy nietuzinkowych. Są wyjątkowe i moje, bo to ja przywróciłam im życie, chociaż nie mogły już raczej spodziewać się świetlanej przyszłości. Na przykład popękane filiżanki, w których rośnie moja mała plantacja kaktusów, butelki po winie, które stały się świecznikami, tablica korkowa ze starej popękanej deski. Mam jeszcze wiele planów.
Mam też szczęście - koleżankę, która pomaga mi te plany urzeczywistniać. W jej warsztacie półeczka z Kaszub i stare pudło po zegarze, którego nikt nigdy nie widział, a przynajmniej nic mi o tym nie wiadomo, zyskują nowy pomysł na życie i nowy lakier. Jest przy tym sporo pracy i, trzeba przyznać, że jest to praca dość śmierdząca, wymaga dużo skupienia, dokładności, wytrwałości i... trudno przy niej zadbać o paznokcie :)

Ups...
Teraz morał, bo bez podobnego rodzaju podsumowania nie byłabym zapewne sobą, a sama jeszcze ciągle nie wymagam upcyclingu, mam nadzieję:
Warto się dobrze przyjrzeć zepsutym rzeczom, sprawom i więziom, odszukać zagubiony potencjał, wysilić się, skupić, popracować, zedrzeć stary lakier, skleić to, co się złamało, przeszlifować
i ... nadać nowe życie.




czwartek, 18 lutego 2016

Dylemat osiołka

Siedzę sobie i zastanawiam się od dłuższej chwili o czym pisać. Mam kilka świetnych pomysłów, kilka całkiem dobrych i kilka takich, które "mogą być". No i się zastanawiam. Zrobiłam sobie kawę. Wypiłam. Zrobiłam herbatę. Wypiłam. Pogadałam przez telefon. Przeczytałam ciekawy artykuł. Myślę o kolejnej herbacie. Zastanawiam się nad tematem. O czym pisać? Co wybrać? Zaczęłam trzy. Jeden skasowałam. Był bez sensu. No może nie tak całkiem bez sensu, może się kiedyś przyda. Przywróciłam z kosza do pliku "pomysły". Zaczęłam czwarty. Zrobię jednak tę herbatę. Ok. Czas wybrać jeden z tematów i zabrać się za pisanie. Dylemat "który temat wybrać" będzie dziś stosownym przykładem. Ostatnio był wielbłąd, dziś będzie osiołek. A oto i on:

Osiołkowi w żłoby dano,
w jeden owies, w drugi siano.
Uchem strzyże, głową kręci
i to pachnie, i to nęci.
Od którego teraz zacznie,
aby sobie podjeść smacznie?
Trudny wybór, trudna zgoda
chwyci siano, owsa szkoda,
chwyci owies, żal mu siana...
I tak stoi aż do rana,
a od rana do wieczora.
Aż nareszcie przyszła pora, 
że oślina, pośród jadła
z głodu padła...


I wszystko jasne. Aleksander Fredro (autor powyższego wierszyka), jak się okazuje, wyprzedził zwyczajem pisarzy i poetów swoją epokę i opisał dobrze nam znany problem z wyborem. Jego osiołek miał co prawda do wspomnianego wyboru tylko dwie opcje (a ja w ciągu ostatnich 3 minut znalazłam w internecie 23 rodzaje płatków owsianych, które mogę sobie kupić), a i tak lekko nie było. To podobno jeden z wcale nie małych problemów naszej codzienności. Co wybrać? Od wielu lat naukowcy usiłują stworzyć spójną teorię opisującą to jak wybieramy i podejmujemy decyzje. Mają ich kilka, jeśli nie kilkadziesiąt. Gorzej ze spójnością. Ale zawsze można sobie jakąś miłą, przekonującą teorię...wybrać. 
Tymczasem wybierać musimy. Nie mamy...wyboru. A raczej mamy, ale każdy brak wyboru jest nim w swej istocie. Niestety. Gdziekolwiek się poruszamy, musimy podejmować decyzje, i gdziekolwiek spojrzymy, możliwość wyboru mami nas kolejnymi perspektywami. Jedna lepsza od drugiej. Trzysta płatków na śniadanie, dwa miliony płynów do kąpieli, sześć tysięcy modeli samochodu, dwieście szkół dla naszego dziecka, dwieście dla drugiego (bo ma inne uzdolnienia), trzydzieści bankowych kont i dwa tysiące ofert na wymarzone wakacje. A ty bądź mądry człowieku. Bo za każdą twoją decyzją czeka cię życie w KONSEKWENCJACH. ŁAAAAAA!!!!!!
Straszne. Jak więc podejmować decyzje?, co wybierać?, czym się kierować? i... jak nie ogłupieć???
Niestety nie potrafię odpowiedzieć na wszystkie te pytania. Wiem jednak z całą pewnością na jaką mnie stać, że są dwie rzeczy (być może więcej, ale te dwie mnie ostatnio atakują), które skutecznie utrudniają nam w tym temacie życie. 
Po pierwsze: niewiadomo skąd wzięte przekonanie, że świat, a w nim moje decyzje, jest zero-jedynkowy. Rzeczywistość jest jednolita i pewna, a moje wybory ograniczają się do dobrze / źle i tylko taki mam wybór. Dobre/złe, ładne/brzydkie, zdrowe/niezdrowe, wygrywam/przegrywam, mądry/głupi. Koniec.
A przecież to nie do końca tak wygląda. Wybór jest znacznie, znacznie szerszy. Z jednej strony może właśnie dlatego bywa bardziej skomplikowany, ale wybieramy czasem rzeczy ładne lub inne ładne, zdrowe mogą nam smakować lub nie i można kierować się tym właśnie kryterium. Wcale nie jest tak, że musimy "wstrzelić się" w jedyną, stuprocentowo najlepszą możliwość. Nie ma co się nakręcać. Jeśli mój wybór jest wystarczająco dobry - jest właśnie taki. Nie muszę wcale znać się na wszystkim i wiedzieć wszystkiego, żeby podjąć nawet skomplikowaną decyzję. Sprawdzam najważniejsze kryteria - jeśli mi pasuję, biorę. Tutaj jedna przydatna uwaga. Kilka już lat temu przyjaciel nauczył nas pewnej zasady. Kiedy już wybierzesz, podejmiesz decyzję, kupisz, zaangażujesz się - następuje czas radości. Przestań szukać dalej, porównywać ceny i charakterystyki. Decyzja podjęta - czas radości. Korzystaj. Wymaga to trochę dyscypliny, ale znacznie ułatwia życie. Nie ma co żyć w przekonaniu, że może gdyby.... szkoda czasu i energii. Chyba, że but zdecydowanie jest niewygodnym, złym butem. Wtedy przyznaj się do porażki i kup nowe obuwie :). Nie jest to przyjemne, ale bywa. Po prostu. 
Pewnie, że warto kierować się w swoich decyzjach wartościami, które się wyznaje. Jasne, że tak. Jeśli jest inaczej, decydujemy wbrew sobie i swoim przekonaniom, kłopoty gotowe. Ale jeśli na dany czas i wiedzę, którą dysponowałam podjęłam jakąś decyzję i wtedy wydawała mi się słuszna - tak pewnie było. Jeśli poświęcę mój czas, energię i moje myśli na to czy decyzja, czy nawet ciąg decyzji był właściwy bo teraz widzę tego konsekwencje czeka mnie zgorzknienie, rozczarowanie i złość. Jasne, że czasem coś nam nie wychodzi. Nie jesteśmy doskonali. Musimy wybierać. Wybierajmy najlepiej jak potrafimy, pamiętając, że niestety, a może na całe szczęście, idealna decyzja nie istnieje w nieidealnym świecie. 
Po drugie: przekonanie o konieczności racjonalnego wytłumaczenia się z każdej decyzji. Oczywiście są decyzje, które absolutnie należy dobrze przemyśleć i przeanalizować, ale nie każda do takich należy. Cóż jest złego w przyznaniu, że po prostu to podobało mi się bardziej niż tamto. I już. Jadę na wakacje nad morze bo jakoś tak mam ochotę akurat na morze. Czasem to naprawdę wystarczy. I wtedy nawet jeśli gdzie indziej były tańsze wczasy, czy miały bardziej rozbudowany program i kilka wycieczek, każdy ma prawo czasem mieć ochotę na co innego. 

Mnogość wyboru, jaki dzisiaj mamy, niestety nie ułatwia nam życia. Podobno łatwiej jest wybrać wśród nawet znacznie ograniczonych możliwości niż kiedy pojawiają się ich tysiące. Ale w takim świecie żyjemy. Schowanie głowy w piasek i niepodejmowanie żadnego wyboru nie załatwia sprawy. Podobnie jak tak długie rozmyślanie nad konsekwencjami alternatywy, że "oślina, pośród jadła...."

Udanych wyborów!

czwartek, 11 lutego 2016

Wielbłądzi problem

Od kilku dni przeglądamy stare zdjęcia. Ściągnęliśmy wielkie pudło z szafy, starliśmy kurz i "digitalizujemy rodzinne archiwum". Prawdopodobnie jakaś historia z tym związana, a może nawet kilka, doczeka się swojego wpisu na blogu. Wrażliwych od razu uspokajam - stwór na obrazku nie jest żadnym z nas. Nawet wiele, wiele lat temu nikt z nas tak nie wyglądał. Jest to całkiem zwykły wielbłąd z chorzowskiego ZOO, któremu zdjęcie zrobiła jakiś czas temu nasza Córka.
Kiedy znalazłam to zdjęcie przypomniałam sobie pewne stare przysłowie. Raczej nie jest to polskie przysłowie, bo wielbłądy nie są tak do końca polskie :) Ale inne narody też swoją mądrość mają. Oto ona:
"można wielbłąda zaprowadzić do wodopoju, 
ale nie można zmusić go, by się napił". 

Tylko co ma piernik do wiatraka albo wielbłąd do bloga o relacjach? Otóż od jakiegoś czasu zastanawiam się nad zmianą. Nie zmianą jako taką, raczej taką, którą się planuje, której się pragnie, bo jest związana z jakąś niewygodą, pragnieniem czegoś innego, czegoś więcej. Dokonuje się jej świadomie, często z wysiłkiem, kiedy jest nam niewygodnie, kiedy "kamień w bucie" uwiera na tyle mocno i długo, że decydujemy się zatrzymać, rozwiązać sznurówki i coś z nim wreszcie zrobić. Chyba, że jednak nie. Czasem decydujemy się iść dalej. Z różnych powodów: bo przecież nie jest wcale aż tak źle/ bo jakoś się przyzwyczaję/ bo już tyle przeszłam/ bo jestem już za stara na zmiany/ bo wszyscy przecież tak chodzą i jakoś żyją/ bo jeszcze jestem za młoda i niewiele wiem o chodzeniu z kamieniem w butach; może tak właśnie ma być?/ a kto powiedział, że w butach twojego życia nie będzie kamieni?
Ostatnio niepokojąco często słyszę tego rodzaju twierdzenia. I niestety nie dotyczą one kamienia w bucie tylko funkcjonowania w rodzinie. No i tu przychodzi czas na wielbłąda i jego przysłowie.
Z nami i naszymi problemami jest dokładnie tak jak z nim. Ktoś może nas "zaprowadzić", może wszystkiego nas nauczyć, wytłumaczyć. Jesteśmy u wodopoju. Ale napić się musimy sami. Oczywiście, nikt z nas wielbłądem nie jest - mamy, w przeciwieństwie do niego, możliwość nie dać się nigdzie zaprowadzić, ale to niczego nie ułatwia. 
Pewnie, że wyciąganie takiego kamienia z buta trochę trwa, pewnie, że trzeba się zatrzymać, zauważyć, że to kamień a nie but jest winny, pochylić się, rozwiązać sznurówki, zdjąć rzeczone obuwie, wytrzepać, poprawić skarpety, założyć but z powrotem, zawiązać sznurówki i ruszyć dalej przyzwyczajając się do nowej sytuacji. Trochę tego jest... nawet w przypadku kamienia w bucie. Jest jeszcze więcej, gdy kamień zdąży już narobić większych kłopotów i trzeba nogę opatrzyć. Tak czy inaczej nie warto z nim w bucie chodzić. No naprawdę nie warto. Tak samo jak nie warto być spragnionym wielbłądem mieszkając przy wodopoju. 
W dość naturalny sposób dotyczy to więzi, które nas łączą. Czasem coś jest w nich nie tak. Oczywiście, że w każdym związku zdarzają się kamienie. Każdy, kto chodzi, czasem znajdzie w swoim bucie kamień. Ale łatwo jest nam winić tę drugą osobę, uznać sam związek za stracony. Wtedy wyrzucamy buty i decydujemy nigdy więcej nigdzie nie chodzić. Trochę to chyba bez sensu, nie? Tak jakby wspominany kilkakroć wielbłąd stanął spragniony przy źródle i stwierdził: "Strasznie chce mi się pić. Życie jest całkiem bez sensu. Nie będę pił, bo znów będzie mi się chciało". 
Jak długo wytrzyma? 






poniedziałek, 1 lutego 2016

Domek z ogrodem... czyli "Poczekaj, a wszystko samo się ułoży 2"

Ciasto, o którym pisałam ostatnio, zrobione, zjedzone i niemal zapomniane. Okazało się doświadczalnie, że nie można zjeść ciastka i mieć ciastka. Ale temat pozostał. Ktoś napisał żeby przypomnieć po co ten wysiłek i łzy, ktoś pytał dlaczego niby mamy w ogóle coś zmieniać, ktoś inny powiedział, że wszystko fajnie, ale nie każdy ma siłę. Ktoś powiedział, że jest już za stary, a kto inny uznał się za zbyt młodego. Wczoraj przyjaciel też mówił o wspinaniu się na kolejne poziomy i rozwoju, a nawet wręcz o zdobywaniu doskonałości. Umówili się wszyscy czy jak? Skutkiem tego temat ciągle kręci się w mojej głowie. 
Może zresztą dlatego, że sama stoję u progu drzwi do ZMIANY. Już mogę zajrzeć (i z coraz większą ciekawością to robię), już przeczuwam jak tam będzie i już z całą pewnością dotarło do mnie, że nadszedł czas zmiany. Nigdy nie będzie już tak, jak było do tej pory. Nawet nie powinno. Faktem jest, że wymusił tę zmianę czas i tak zwana "kolej rzeczy", w zasadzie nie miałam wpływu na samo pojawienie się ZMIANY, ale to nieprawda, że nie mam wpływu na to, co będzie się działo teraz. Zdobywam kolejny level :)
Z drugiej strony boję się nowych wyzwań; tych nowych łez i nowego potu. 
Wiem już, że drogocenne rzeczy dużo kosztują, i tego kosztu kolejny raz w moim życiu po prostu się obawiam. No i może dlatego tyle o tym myślę. A oto co wymyśliłam:


Każdy, więc ja także, w życiu czegoś chce. I każdy dość dobrze wie na czym to "czegoś" ma polegać. Chcemy być szczęśliwi, mieć fajne rzeczy, wiernych przyjaciół koło siebie. Są marzenia, które podzielamy w zasadzie wszyscy, a są i takie bardziej szczegółowe. Moim na przykład zawsze był i jest domek z ogrodem. Ważną rzeczą jest zwrócenie uwagi na to, że nie marzę o domu z ogródkiem, tylko właśnie domku z ogrodem, i dla mnie ta różnica jest zasadnicza. Wracając do sprawy - pojawienie się domku z ogrodem byłoby w moim życiu zmianą ze wszech miar pożądaną, ale jest to zmiana, która się nie wydarzy. Nie będę go miała. Ta zmiana nie nastąpi. Nie wydarzy się. Nie będę mieszkała w domku z ogrodem. Pozostanie moim marzeniem, jakąś tęsknotą, która wprawdzie wypowiedziana, jednak niesie ze sobą uczucia, których wypowiedzieć nie potrafię i chyba nigdy nie zdołam. Samo marzenie jest piękne, lubię o nim myśleć, lubię patrzeć na piękne domy i myśleć, że tak mógłby wyglądać ten mój, wymarzony. Ale nigdy nie będę go miała. 
Dlaczego? 
Bo nie robię, i nie będę robiła nic w kierunku jego posiadania. Podjęłam inne decyzje. I... jestem zadowolona. Podjęłam dobre decyzje i mam zamiar w nich trwać. Dobrze wybrałam. 


Nawet w tak trywialnych okolicznościach jak ochota na kawałek pysznego sernika ważniejsze okazuje się pytanie o to ile jestem w stanie z siebie dać - pisałam tydzień temu (Poczekaj, a wszystko samo się ułoży) i tak właśnie jest w sprawie mojego domku. Trzymając się cukierniczych analogii: Jeśli do ciasta dodam ser, masło, mąkę, jajka i proszek do pieczenia - upiekę sernik. Jeśli użyję czekolady, kakaa, jajek i mąki - mam szansę na pyszne brownie. Kluczem do tego, że domku nie będzie jest fakt, twarda rzeczywistość następująca: otóż nie jestem gotowa dać z siebie zbyt wiele temu domkowi. Nie zamierzam poświęcać mu ani czasu, ani energii, ani pieniędzy, bo mam w życiu ważniejsze i lepsze sprawy. Zresztą, z powodu tych spraw mieszkanie w centrum miasta jest o wiele praktyczniejsze. 
Kiedy podejmowałam decyzję, skupiłam się przede wszystkim na rozróżnieniu czego naprawdę chcę, a czego tylko "bardzo bym chciała". Wtedy decyzja okazała się prosta. Oczywiście nie oznacza to wcale, że była łatwa. Proste nie oznacza łatwe, niestety. Nikt chyba, a więc i ja, nie lubi rezygnować z marzeń. Ale kiedy decyzja została podjęta, przyszło, całkiem niespodziewanie zresztą, uspokojenie emocji, pokój, satysfakcja i w końcu radość, szczęście. Uwielbiam domki z ogrodami. Ale nie chcę mieszkać w jednym z nich. Może, gdybym była spadkobierczynią jakichś bogactw przeogromnych, albo wygrała milion dolarów... zatrudniałabym sześciu ogrodników, projektanta ogrodów, wnętrz, kucharkę i kilka osób, które utrzymywałyby mój domek w porządku (ciekawe gdzie ta cała ekipa by się w moim domku zmieściła...). Ja zwyczajnie nie mam na to czasu. I nie planuję mieć. Zdecydowałam.
Byłoby encyklopedyczną głupotą trzymać się tego marzenia nadal. Pielęgnować w sobie żal, myśleć o tym czego nie mam i oddawać się paraliżującej tęsknocie. Mogłabym jeszcze oskarżać najbliższych, że to przez nich. Brrrr! 
Prawda jest taka, że nie można upiec sernika używając składników do brownie. 
Jeśli wybieram jedno - jednocześnie wybieram nie-drugie. Choćbym nie wiem jak chciała. Nie mogę mieszkać w domku z ogrodem na skraju lasu w centrum miejskiej aglomeracji. Na pustkowiu wśród ludzi.
Domek czy nie-domek to jednak tylko obraz. 
Jest prawdziwy, ale jednocześnie pokazuje znacznie większą rzeczywistość mojego życia. Jeśli na coś się decyduję, będę żyła w konsekwencjach. Jeśli wybiorę źle, trudno. Jeśli uda mi się zorientować w porę, mogę decyzję zmienić lub zmodyfikować (ale uwaga! tu też czają się konsekwencje), czasem jest to koniecznie, czasem, bo nie zawsze. Ale zawsze, naprawdę zawsze jest to niewiarygodnie trudne. Stąd zapewne wzięło się przerażające przysłowie mówiące o tym, że lepszy jest znany wróg niż nieznany przyjaciel. Nie chcemy ryzykować, ponosić konsekwencji, których jeszcze nie potrafimy przewidzieć. Czasem na zmianę decyzji jest już za późno, czasu cofnąć się nie da i w związku z tym nie wszystko można "odkręcić". Prawda. Ale mogę podejmować kolejne decyzje i zamiast rozpamiętywać przeszłość, żyć tym, co jest teraz. Uczyć się tego i czerpać radość i satysfakcję z tego co jest. Albo podjąć nowe, odpowiedzialne decyzje w sytuacji, w której się znalazłam. 
Najgorsze, co można zrobić, to nic. Czekać aż wszystko jakoś samo się ułoży. Bo samo się ułoży. Oczywiście, że tak. O tym było ostatnio. Ale pozostanie mi tylko frustrująca rola obserwatora, który nie dość, że nie ma na nic wpływu, to jeszcze ponosi konsekwencje decyzji innych. Stąd bardzo krótka już droga do przekonania, że inni mają lepiej. Łatwo zaplątać się wtedy, całkiem niechcący, w rolę ofiary i utracić wpływ na własne życie. I z tego można się wykaraskać, ale nie bez bólu, łez, ran i wściekłego wysiłku. 
Nie napiszę po co ten cały wysiłek. Nie napiszę co jest ważne i czemu warto poświęcić swoje życie, swoją energię i decyzje. Każdy musi na te pytania odpowiedzieć sobie sam i dobrze wybrać. 
Ja do tej pory wybierałam dobrze.
Teraz czas na nowy poziom. Zbieram się w sobie, biorę głęboki oddech i wchodzę za te drzwi, o których było na początku. Nie jako obserwator. "Zobaczymy co się teraz będzie działo" to nie dla mnie. Na takie przygody to ja mogę iść do kina. Oczywiście, że przyglądam się okolicznościom, możliwościom, darom, potrzebom i koniecznościom. Ale życie, prawdziwe, takie aż do szpiku kości, z wszystkimi barwami i emocjami, kolorowe jak tylko życie potrafi być, nie polega na przyglądaniu się. 
Domku z ogrodem nie będzie :)